Coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z tego, jak niebezpieczne może okazać się ugryzienie przez kleszcza. Niepozorne pajęczaki roznoszą wiele szkodliwych patogenów, które mogą prowadzić do rozwoju takich chorób jak borelioza czy odkleszczowe zapalenie mózgu. Spacerując po lesie, chodząc po łące czy parku, powinniśmy więc zawsze dobrze się zabezpieczyć, aby zminimalizować ryzyko kontaktu z tym pasożytem. Zarówno kleszcze, jak i komary, a także meszki, nie lubią niektórych zapachów, zwłaszcza olejków eterycznych, ziół czy roślin. Na rynku dostępne są także repelenty zawierające substancje odstraszające kleszcze. Warto więc wiedzieć czego kleszcze nie lubią, aby jak najlepiej się przed nimi chronić. Co odstrasza komary i kleszcze? Podpowiadamy.
Kleszcze to nie tylko borelioza
Kleszcze są nosicielami wielu bakterii i wirusów, które wywołują szereg często niebezpiecznych chorób. Wśród najbardziej znanych wymienia się boreliozę czy odkleszczowe zapalenie mózgu. Pasożyty te jednak mogą nas zarazić również babeszjozą, anaplazmozą, riketzjozą, tularemią, bartonellozą, gorączką Q, ludzką anaplazmozą granulocytarną czy ludzką erlichiozę monocytarną, a także z szeregiem innych chorób. Wiele z nich jest niebezpiecznych i trudnych do wykrycia. Dlatego zawsze wybierając się na spacer, warto odpowiednio zabezpieczyć się przed komarami i kleszczami.
Najlepiej chodzić środkiem ścieżek z dala od wszelkich krzaków czy przydrożnych traw, ponieważ właśnie w tych miejscach najczęściej przesiadują kleszcze. Warto wiedzieć, że pajęczaki te nie wspinają się wyżej niż na wysokość 120-150 cm, co oznacza, że zazwyczaj wbrew powszechnym przekonaniom nie spadają one z drzew, a żyją w krzewach, trawach i niższych częściach drzew. Najczęściej atakują w godzinach porannych i popołudniowych. Obecnie ze względu na łagodny klimat w Polsce możemy je spotkać niemal o każdej porze roku. Żerują jednak w największej ilości od wiosny do późnej jesieni.
Powinniśmy wiedzieć również o tym, że kleszcze są ślepe i swoje ofiary identyfikują, wyczuwając zapach potu, temperaturę ciała, feromony czy wydychane powietrze. Ze względu na to, że bardzo często nie wbijają się od razu w ciało, a wędrują po nim, poszukując najlepszego do wbicia miejsca, czyli ciepłego i wilgotnego, a więc na przykład pachwin, zawsze po spacerze powinniśmy dokładnie sprawdzić, czy nie wędrują po nas kleszcze.
Domowe sposoby na kleszcze i komary – naturalny olejek eteryczny
Kleszcze odstraszają niektóre zapachy. Dlatego przed wyjściem do lasu warto nałożyć na skórę bezpośrednio z buteleczki kilka kropli wybranego olejku. Kleszcze nie lubią zapachu olejku z drzewa herbacianego, tymiankowego, szałwiowego, paczulowego, różanego, z trawy cytrynowej, eukaliptusowego, lawendowy, goździkowy, cytronelowego czy z mięty pieprzowej. Olejki eteryczne w skoncentrowanej formie wyróżniają się intensywnym zapachem, dzięki czemu odstraszają komary czy kleszcze. Jeżeli nie chcemy nakładać ich bezpośrednio z buteleczki na skórę, wówczas możemy kilka kropli wybranego olejku rozpuścić w małej ilości wody lub oleju. Taka mieszanka będzie wyróżniała się intensywnym zapachem, lecz nie podrażni naszej skóry. Mimo że wiele osób stosuje olejki eteryczne bezpośrednio na skórę, to jednak bezpiecznie możemy nakładać skoncentrowane produkt wyłącznie w przypadku olejku z drzewa herbacianego. Pozostałe lepiej jest rozcieńczyć.
Rośliny odstraszające kleszcze
Jeżeli mamy swój własny ogród, warto posadzić w nim rośliny odstraszające owady, takie jak komary oraz kleszcze. Wśród roślin, które warto posadzić w ogrodzie, aby chronić się przed ukąszeniami kleszczy można wymienić wrotycz pospolity. Jest to roślina o intensywnie żółtych kwiatach, wydzielająca silny zapach, który zawdzięcza olejkowi eterycznemu, którego składnikiem jest trujący tujon. Wśród roślin, których zapachu nie znoszą kleszcze, można wymienić też bylice piołun, czosnek niedźwiedzi, lawendę wąskolistną, rozmaryn, aksamitki, tymianek pospolity, miętę pieprzową, melisę lekarską czy trawę cytrynową.
Naturalne środki na kleszcze – zioła
W przypadku kleszczy znajdujących się w naszym ogrodzie, które zagrażają nie tylko ludziom ale także zwierzętom domowym, skutecznie odstraszają je doniczka z ziołami. Oczywiście jedna doniczka w dużym ogrodzie nie pozwoli nam odstraszyć i zniechęcić do żerowania na naszym terenie kleszczy, a także innych insektów takich jak komary, muchy czy mszyce. Jeżeli jednak ziół w naszym ogrodzie będzie sporo, istnieje szansa, że jak najwięcej kleszczy zrezygnuje z żerowania na tym terenie. Pamiętajmy, że odstraszanie kleszczy ziołami może być skuteczne, ale nie daje nam gwarancji, że nie wbiją się one w naszą skórę.
Wśród ziół, które mogą odstraszać kleszcze, wymienia się czystek. Można go stosować nie tylko w ogrodzie ale również w roli olejku eterycznego na skórę. W taki sam sposób można wykorzystywać olej z wrotycza pospolitego. Warto jednak pamiętać, że ta roślina ozdobna jest trująca. Dlatego olejku takiego nie należy aplikować na skórę dzieci i osób zmagających się z problemami dermatologicznymi. Skutecznie odstrasza kleszcze komary i muchy również olejek lawendowy. Warto więc stosować go nie tylko na skórę, ale także posadzić lawendę w swoim ogrodzie. Jej kojąca woń może pomóc nam usunąć również inne owady, w tym te domowe takie jak mole.
W ogrodzie warto wykorzystać również m.in. szałwię, miętę pieprzową i rozmaryn. Tymianek z kolei odstrasza wszelkie owady. Kleszcze nie lubią zapachu suszonego eukaliptusa, geranium i melisy lekarskiej. Dlatego warto posadzić je w swoim ogrodzie, a także spryskać się naparem z tych ziół lub olejków eterycznych idąc do lasu, lub na łąkę. Naturalne preparaty mogą okazać się pomocne, ale nie dają nam stuprocentowej ochrony przed kleszczami i innymi owadami.
Naturalne sposoby na kleszcze – maści rozgrzewające
Jeżeli nie mamy dostępu do środków odstraszających kleszcze i komary, a także naturalnych olejków, możemy do ochrony przed tymi owadami wykorzystać maści rozgrzewające. Zazwyczaj takie preparaty zawierają w swoim składzie szereg aromatów. Nierzadko jeden z nich stanowi olejek z drzewa herbacianego, którego kleszcze nie lubią. W maściach rozgrzewających wykorzystuje się również olejki eukaliptusowe, rozmarynowe, piołunowe czy kamforę, a więc zapachy odstraszające owady dodatkowo. Maść, którą nanosimy na skórę pod wpływem ciepła, skutecznie uwalnia takie zapachy, co może nas ochronić przed ukąszeniem kleszcza.
Jakich zapachów nie lubią kleszcze
Kleszcze nie lubią wymienionych już wcześniej zapachów ziół i roślin. Niektórzy jednak sądzą, że możemy się chronić przed ugryzieniem kleszcza, nie tylko wykorzystując w tym celu naturalne sposoby, a więc olejki eteryczne, zioła i ich napary, które warto na bieżąco przygotowywać w domu, następnie przelać do atomizera i spryskać się przed wizytą w lesie, ale również skład naszego potu. Są osoby, które sądzą, że witaminy z grupy B wpływają na skład, a co za tym idzie, zapach naszego potu, dzięki czemu może on w pewnym stopniu odstraszać kleszcze. Z tego powodu zalecają spożywanie produktów bogatych w witaminy z grupy B takich jak wątróbka, szpinak, kasza, orzechy, pestki, fasola oraz piwo. Zapach naszego potu może zmienić również czosnek.
Co powinien zawierać preparat odstraszający kleszcze, meszki i komary
Preparat odstraszający kleszcze, meszki i komary powinien być dopasowany do naszych indywidualnych preferencji. Obecnie na rynku możemy znaleźć produkty bazujące na naturalnych olejkach eterycznych i ziołach, w których występują one skoncentrowane formule. Nie zawsze jednak naturalne preparaty są w stanie odstraszać skutecznie kleszcze. Z tego powodu apteczne i drogeryjne repelenty bardzo często zawierają DEET, czyli środek do odstraszania owadów. Jest to specjalna chemiczna mieszanka, która występuje w różnym stężeniu zazwyczaj od 10 do nawet 50%. Im wyższa stężenie DEET, tym powinien być on skuteczniejszy, a więc może być wykorzystywany nie tylko na komary i kleszcze w polskich lasach, ale również w tych tropikalnych. Warto mieć jednak świadomość, że nie jest to substancja obojętna dla naszego zdrowia. Z tego powodu nie zaleca się stosowania repelentów z wysokim stężeniem DEET u dzieci.
Jak chronić się przed kleszczami? Wykorzystać repelent w sprayu?
Kleszcze wbijają się w skórę ofiary, lokalizując ją po zapachu, temperaturze czy oddechu. Warto więc przed każdym wyjściem do lasu, na łąkę czy do ogrodu chronić się przed kleszczami, wykorzystując w tym celu repelent w sprayu. Obecnie na rynku dostępne są zarówno preparaty bazujące na naturalnych olejkach eterycznych, jak i te, których głównym składnikiem jest DEET. Dostępne są one w sprayach, w płynach, a także sztyftach dostosowanych zarówno do potrzeb osób dorosłych, jak i dzieci. Szeroka oferta tego typu preparatów sprawia, że każdy znajdzie produkt dostosowany do swoich potrzeb i będzie mógł chronić się przed ukąszeniami owadów.
